przede wszystkim
  • Miejsce myślnika

    16.12.2023
    16.12.2023

    W Poradni są dwie sprzeczne odpowiedzi na pytanie o to, czy myślnik może lub musi pozostać na końcu wiersza. Mirosław Bańko odpowiada, że może, ale nie musi (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/myslnik;4782.html), natomiast Adam Wolański, że powinien zostać na końcu (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Myslnik-na-koncu-wiersza;18858.html). Czy możecie to Państwo jednoznacznie rozstrzygnąć?

  • nasz chleb słowiański
    15.10.2004
    15.10.2004
    Witam,
    Interesuje mnie etymologia słowa chleb. Brzmi ono prawie jednakowo we wszystkich (lub prawie wszystkich?) językach słowiańskich. Podobieństwa występują też w językach germańskich i romańskich. Już zupełnie inaczej np. w łotewskim i estońskim. Ale chodzi mi przede wszystkim o „nasz” słowiański chleb.
  • Na Ursus
    9.12.2019
    9.12.2019
    Zwracam się z ogromną prośbą o pomoc w rozstrzygnięciu sporu, który ściśle dotyczy języka polskiego. Mój dylemat wiąże się ze sformułowaniem na ursus, ostatnio coraz częściej to słyszę i zastanawiam się nad poprawnością tych dwóch słów razem. Wiem, że mówi się, że jedzie się np. na Toruń i dotyczy to wtedy kierunku, to tak jakby powiedzieć, że jedziemy w stronę Torunia, ale czy mając na myśli ursus jako cel naszej drogi możemy powiedzieć, że jedziemy na ursus? Stąd moje pytanie, czy jeżeli mam zamiar powiedzieć, że jadę do ursusa to mogę równie dobrze użyć sformułowania jadę na ursus i oba użycia będą równoznaczne oraz poprawne?

    Z poważaniem,
    młoda osoba chcąca dociec prawdy
  • Nazwy bohaterów literackich

    7.05.2022
    7.05.2022

    Szanowni Państwo!

    Od lat sprawia mi kłopot zapis nazw bohaterów "Opowieści wigilijnej" Charlesa Dickensa. Chodzi o duchy. Czy powinno się zapisywać ich nazwy wielkimi literami, gdyż są to nazwy własne? Np. Duch Przeszłych Wigilii. A może małymi literami, czyli duch teraźniejszych świąt Bożego Narodzenia? W różnych wydaniach książki pojawiają się różne zapisy ortograficzne. Rozumiem różnice w tłumaczeniach nazw, ale ortograficzny zapis nie jest jednolity.

    Z góry dziękuję za odpowiedź.

    M.Z.

  • nazwy zawodowe kobiet w biogramie
    3.03.2020
    3.03.2020
    Czy o wybitnej kobiecie historyku (w stopniu kustosza jednego z archiwów) można w jej biogramie pisać badacz, archiwista i kustosz? Czy też konieczne jest używanie form żeńskich (badaczka, archiwistka, kustoszka)?
  • Niejasne zdanie

    7.01.2023
    3.01.2023

    Chciałbym się dowiedzieć co jest nie tak w konstrukcji zdania: „Według mnie sęk tkwi w Cirilli Fionie Elen Riannon, ale nie tej prawdziwej tylko fałszywej, jeżeli uznamy wydarzenia w w3 za kanoniczne, to pierwszą polityczną sprawą która rzuca nam się w oczy, jest to, że de facto ta wielka konspiracja dzięki której mógł zostać zawarty pokój w Cintrze, a Emhyr zyskał prawa do ziem za górami Amell, jest fakt że wszyscy znają prawdę”.

  • O języku poetyckim słów kilka

    8.10.2023
    8.10.2023

    W Newsletterze Poradni Językowej PWN przeczytałem ostatnio post na temat wątpliwości co do odmiany neologizmu „słowisień” w wierszu J.Tuwima.

    Odpowiedź eksperta zawiera analizę gramat. zdania „A przez liście kraśnie pęk słowiśnie”, z której wynika, że słowo „kraśnie” jest w tym zdaniu czasownikiem w os. 3, słowo „pęk” — rzecz. w mianowniku, zaś słowo „słowisień” - rzecz. w bierniku.

    Przyznam, że mam kłopot z tym zdaniem. W zrozumieniu nie pomaga mi przytoczona analiza. Czy „kraśnie” w bezokol. to „kraśnieć”? Jeśli tak, to dlaczego nie ma tam „kraśnieje”? Czy to również neologizm? Dlaczego „słowisień” ma tu być w bierniku? Czy dopełnienie przy „pęk” nie powinno być w dopełniaczu?

  • OKE

    18.02.2023
    18.02.2023

    Mała czy wielka litera

    Dzień dobry, proszę o rozstrzygnięcie wątpliwości dotyczącej pisowni.


    Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie – skrótowiec to: OKE w Warszawie (wielkie litery)

    Wątpliwość dotyczy zapisu: okręgowe komisje egzaminacyjne (jest ich osiem w Polsce) – czy można używać skrótowca oke (np. odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich oke), a jeśli tak, to powinien być zapis oke czy OKE (czyli: odbyło się spotkanie przedstawicieli wszystkich OKE)?


    Dziękuję

    Grażyna

  • owijać w bawełnę
    5.07.2007
    5.07.2007
    Witam serdecznie!
    Zastanawiam się skąd wziął się zwrot owijać w bawełnę.
    Pozdrawiam!
  • Pani Mostowa czy pani Mostowy?
    18.06.2018
    18.06.2018
    Szanowni Państwo,
    zwracam się z uprzejmą prośbą o wycenę odmiany nazwiska Mostowy w formie męskiej i żeńskiej przez przypadki.
    W niedalekiej przyszłości planuję wziąć ślub i wraz z Narzeczoną zastanawiamy się, czy po przyjęciu mojego nazwiska powinna je ono odmieniać czy też nie (czy powinna nazywać się Klaudia Mostowa czy Klaudia Mostowy?).
    Obecnie w mojej rodzinie niemal wszystkie Panie odmieniają swoje nazwisko przez przypadki, wg wzoru:
     
    Katarzyna Mostowa
    Mianownik Katarzyna Mostowa
    Dopełniacz Katarzyny Mostowej
    Celownik Katarzynie Mostowej
    Biernik Katarzynę Mostową
    Narzędnik Katarzyną Mostową
    Miejscownik Katarzynie Mostowej
    Wołacz Katarzyna Mostowa
     
    Czy prawdą jest, że wszystkie nazwiska kobiet nie kończące się na -a są nieodmienne?
    Odmiana mojego nazwiska przez przypadki wydaje mi się dosyć intuicyjna, inaczej jest np. w przypadku nazwiska Batory.
    Czekam na informację od Państwa, czy są w stanie nam pomóc.
     
    Z poważaniem,
    Adam Mostowy
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego